Publicacións

Modo galego, actívao: curso 2023-2024

  Tras o éxito da pasada edición, o proxecto Modo galego, actívao! volve celebrar as tres semanas de compromiso lingüístico coa participación de todos os centros públicos de infantil e primaria do concello de Ames. Descúbreo todo sobre esta edición na súa nova páxina web: www.modogalegoames.gal

DÍA 21+1 - E chegou o día!

Imaxe
E agora si, rematamos coas 3 semanas de compromiso co galego. Parabéns a todas e todos polo voso esforzo!!! Agardamos que o pasásedes moi ben, que aprendésedes moitas cousas novas e, sobre todo, que acadásedes a confianza e as ganas para empregar o galego moito máis de agora en diante. De feito, nada nos gustaría máis na Real Academia Galega que que algún ou algunha de vós deixase o modo galego activado para sempre! E por fin, cousa prometida é medio debida; e debida enteiramente, se, quen prometeu, non minte. Por iso, se cumpristes o reto, este é un bo momento para lle lembrar ás vosas profesoras e profesores a súa parte do acordo! A gozar dos vosos premios! Aproveitamos esta derradeira entrada no blog para convidarvos a todas e todos ao evento de presentación e valoración dos resultados da experiencia, este mércores na Casa da Cultura de Bertamiráns. Velaquí vai o convite con toda a información: Por último, compartimos convosco os traballos da terceira semana que nos foron chegando d

DÍA 19 - E non hai dúas sen tres!

E xa case rematamos! Esta semana vimos que o galego non é unha lingua pequecha para falar entre nós, senón que é o noso mellor recurso para abrirnos ao mundo. Agora sabemos que a nosa lingua é unha ponte para comunicarnos con toda a lusofonía e aprender novos idiomas. Tamén que hai xente de todas as partes do mundo que ama o galego e se esforza por aprendelo e utilizalo. PREGUNTAS: Como foi esta terceira semana? Désteslle un empurrón final ou xa pasastes do tema? Despois do visto esta semana, como credes que lle vai ir ao galego no futuro? E vós, credes que ides falar máis galego a partir de agora? Descubrimos tamén que pouco a pouco nos imos abrindo paso nas novas tecnoloxías, asegurando o futuro da nosa lingua e dos nosos dereitos como falantes no mundo dixital. Na actualidade temos tradutores, subtítulos automáticos e en moi pouco tempo mesmo haberá dobraxes sintéticas á lingua da nosa escolla en vivo e en directo. Polo de agora aprender novos idiomas segue a ser importante para com

DÍA 18 - O galego é o futuro!

Hoxe é xoves así que quedan só tres días para rematar o reto! Hai un par de anos fíxose viral un vídeo dunha rapaciña que non era quen de facer que a súa tablet a entendese. O problema? Que ela falaba galego e Siri só entendía castelán! Ao ano seguinte, conseguiamos que Apple incluíse a posibilidade de ler textos en galego, aínda que as súas interfaces e asistentes de voz seguen sen estar, polo de agora, dispoñibles na nosa lingua. Seguindo coa asistencia por voz, tampouco Alexa fala galego, pero seica lle podedes intentar activar o modo galego. E vós, tédelo activado? A situación é distinta en Android onde, grazas á demamanda popular , gozamos dende hai anos da posibilidade de configurar o noso dispositivo en galego. Tamén podemos poñer en galego as nosas tabletas, os ordenadores, empregar os servizos de Google, coma os mapas ou o correo... PREGUNTAS:   Vós en que linguas tedes os vosos dispositivos electrónicos? Sabiades que o idioma no que configuras os teus dispositivos vai co

DÍA 17 - Os novos falantes de galego

Para que unha lingua se manteña forte é moi importante que a xente que sempre a usou non a abandone. Porén, isto non é abondo: o galego necesita tamén conseguir novos e novas falantes ou neofalantes . Diso imos falar no día de hoxe.   PREGUNTA: Ademais do galego e do castelán, que outras linguas vos gustaría aprender? Ao igual que co inglés, o francés, o portugués ou o alemán, hai xente de todas partes que, por diversos motivos, quere aprender o galego. Aquí tedes o exemplo de Yamini Prabhu , da India, á que lle encanta o galego porque na nosa lingua temos a palabra que traduce exactamente o seu nome. Cal é? Persoas que visitan Galicia e fican namoradas da nosa cultura aprenden o idioma para saber máis de nós. Algunhas quérense quedar a vivir aquí e buscan así entender a todo o mundo e integrarse mellor entre as súas veciñas e veciños. Pero tamén aprenden galego porque é importante para acceder a moitos traballos:   PREGUNTA: Para que traballos credes que pode ser necesario o galego?

DÍA 16 - Un galego mundial!

Imaxe
Onte falamos da situación do galego entre as linguas do mundo. Actualmente no mundo hai uns 3 millóns de persoas que saben falar galego e non todas viven en Galicia. O galego é coñecido tamén en rexións limítrofes como Asturias ou León, e mesmo hai uns 500.000 galegofalantes espallados polo mundo en países tan afastados como a Arxentina ou Venezuela. Pero é que ademais o galego é unha lingua de enorme utilidade para nos comunicar con xente que fala outros idiomas.  Seguro que xa sabedes que o galego e o portugués foron no seu día unha única lingua, polo que están moi emparellados. De feito, o galego e o portugués son intercomprensibles entre si nun 95%. Tanto é así, que hai quen avoga pola adopción da ortografía do portugués para reforzar aínda máis esta semellanza. PREGUNTA: Algúns dos compañeiros e compañeiras chegastes a Ames de países nos que se fala portugués. Que tal se vos dá o galego? Neses países, sabedes se se fala algunha outra lingua ademais do portugués? Deste xeito, sa

DÍA 15 - Unha lingua minoritaria?

Imaxe
Ola de novo! Arrincamos coa terceira e última semana de compromiso lingüístico do Modo galego, actívao! Xa non queda nada! PREGUNTA: Que tal esta segunda finde ? Custou máis ou menos que na anterior manter o modo galego activado? Seguro que desta volta foi pan comido! Esta semana imos falar do presente e futuro da lingua galega. PREGUNTA: Que credes vós que lle ten preparado o futuro á lingua galega? É certo que hai cousas que fan que nos preocupemos moito por isto. Sobre todo, o feito de que as nenas e nenos de agora falen moitísimo menos galego que hai un par de xeracións. Pero a realidade é que, aínda que tivemos tempos ben mellores, o galego segue a ser unha lingua que goza de boa saúde. Actualmente, no mundo hai máis de 5.500 linguas vivas diferentes (hai quen di que son ata 7.000). Por número de falantes, o galego está no posto 160. Isto significa que estamos dentro do 3% das linguas máis faladas do mundo, concretamente aquí:   En Europa, estamos no posto 23 de 150, o que signi

DÍA 12 - E xa van dúas!

Así que dúas semanas xa! Como vai ese modo galego, segue activado? Que non decaia a cousa, que xa non queda nada! Esta semana falamos do importante que é o galego para Ames e ao revés, o importante que é o concello para a lingua. Empezamos a semana comentando os datos de uso do galego entre a veciñanza, falamos da toponimia do territorio, do papel das mulleres na transmisión da lingua e da historia do concello na investigación científica en galego. PREGUNTAS Esta segunda semana como se deu a cousa? Foi máis doado ou perdestes algo de impulso? Nestes días soubemos de moitos amesáns e amesás que sobresaíron nas súas profesións levando o galego por bandeira. Gustaríavos ser o seguinte ou a seguinte amesá ilustre? En que campo vos gustaría ser recoñecidos? E como poderiades axudar dende o voso traballo a defender a lingua galega? Visto o visto nestes días, credes que Ames sería igual se o galego non existise? Que cousas cambiarían? Que podedes facer vós para que isto nunca aco

DÍA 11 - Ames e o Seminario de Estudos Galegos

Imaxe
Resulta que este 2023 cúmprense cen anos da fundación do Seminario de Estudos Galegos. Esta foi unha institución pioneira, creada co obxectivo de estudar de maneira científica a realidade natural, cultural e social de Galicia, formar a persoas investigadoras e divulgar os resultados dos traballos realizados. Xenial, pero que ten isto que ver co concello de Ames? Pois que unha institución tan importante como esta foi fundada no voso concello! Esta é a placa que o recorda na Casa de Rosalía da Tarroeira, na parroquia de Ortoño: "Aquí naceu o seminario de estudos galegos o 12 de outubro do 1923"   PREGUNTA: Estivestes xa na Casa de Rosalía de Ortoño? A súa actividade estendeuse por trece anos, ata que foi clausurado pola ditadura franquista. Neste tempo, pasou por el a meirande parte da intelectualidade galeguista, chegando a contar con máis de 170 socios e socias activas . O seu traballo estaba organizado nas seguintes seccións: Sección de Filoloxía Sección de Arte e Letras S